Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın aralarında Cumhuriyet’in de bulunduğu 5 Türk gazeteciye yönelik Paris’te çeşitli kurumlarla düzenlediği çalışma kapsamında Fransa – Türkiye ilişkileri, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un olası Türkiye ziyareti, Rusya – Ukrayna savaşı, Doğu Akdeniz, Ege ve Türkiye’nin Suriye’deki hava harekâtına ilişkin konular ele alındı.
SEÇİM MACRON’UN ZİYARETİNE ENGEL
Fransız kaynaklar, Elysee’in gündeminde yakın zaman içinde Macron’un Türkiye’ye bir ziyaret planının olmadığını aktardı. Güvenilir kaynakların belirttiğine göre Türkiye’deki seçimlerin yaklaşması bu ziyaretin ertelenmesi yönelik önemli bir faktör.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekim ayında Prag’taki Avrupa Siyasi Topluluğu programında Emanuel Macron’u Türk Birliği’ne davet etmiş ve Fransız liderin yanıtına ilişkin, “Türk Birliği’ne gelecek, öyle dedi. ‘Hangi mevsimde geleyim’ dedi. En sonunda ‘G-20’den sonra gelsem nasıl olur’ dedi. Gel dedik, ama gelirken hanımla da beraber gel. Latifemizi de yaptık kendisine. Hanımlar iyi anlaşıyor ama biz seninle anlaşamıyoruz dedik” ifadelerini kullanmıştı.
Öte yandan kaynaklar, liderlerin görüşmesi için somut bir içerik hazırlanması gerektiğini ancak bu kapsamda henüz Ankara ve Paris’in bir karar almadığını ve diyaloğun sürdüğünü belirtti.
İki ülke arasındaki ilişkilerin bozulmasını bir “kayıp” olarak niteleyen kaynaklar, Ege ve Doğu Akdeniz’de iki ülke arasındaki diplomatik farklılıklarına da dikkat çekti. Ancak kaynaklar, işbirliği ile görüş ayrılıklarının bir sonuca varmasını öngörüyor.
Kıbrıs’ta iki devletli çözümün Birleşmiş Milletler (BM) parametrelerine aykırı olduğunu savunan kaynaklar, bunun Türkiye’nin Avrupa Birliği’nden uzaklaştırdığını öne sürdü. Kaynaklar, Türkiye’nin çözüm konusunda kapıyı kapattığını iddia ederken Fransa’nın Yunanistan ile imzaladığı savunma anlaşmasının hatırlatılması üzerine; amacın tansiyonun yükseltilmemesi olduğunu savundu. Bu kapsamda Fransa, Kıbrıs’ta “tek devlet modelinin tek çözüm olduğu” iddiasında ısrarını sürdürüyor.
Diğer taraftan hafta başında Fransa, Türkiye’nin Irak ve Suriye’deki terör örgütü PKK ve bağlantılı terör örgütlere yönelik hava operasyonlarına karşı Ürdün’de bölge ülkelerinin de katılımıyla yılsonundan önce zirve düzenlemek istediği bildirilmişti. Söz konusu gündeme ilişkin kaynaklar, Fransız ve Türk yetkilerin diyalog içinde olduğunu ancak sürecin hâlâ inşa aşamasında olduğunu belirtti. Kaynaklar ayıca, zirve hazırlığı konusunda ilerleme kaydedilmediğini de belirtti.
RUSYA – UKRAYNA SAVAŞI
Rusya-Ukrayna savaşında ortada bir uluslararası hukuk sorunu olduğu için Ukrayna’yı desteklediğini belirten Paris, Moskova’ya Avrupa sınırlarını zorlayacak şekilde geçit verilmesi halinde bütün dünyanın mimarisinin yıkılabileceğine dikkat çekti yıkılabilir. Kaynaklara göre Fransa’nın hedefi Rusya’da rejimi değiştirmek değil, Moskova’yı izole etmek ve uluslararası hukuka uyarak Ukrayna topraklarından çıkmasını sağlamak.
‘TÜRKİYE GÖZ YUMUYOR’ İDDİASI
ABD’nin ve Avrupa’nın, Rusya’ya yönelik yaptırım uyguladığını ancak Türkiye’nin yaptırım uygulamayı tercih etmeyerek “Rusya’ya kısmen göz yumduğunu” iddia eden kaynaklar, bu durumun uluslararası toplumun bir kısmı tarafından kabul edilen yaptırımların gücünü kırdığını savundu.
Kaynaklar son olarak, savaştan önce Rusya’nın güvenlik anlaşmalarından kademe kademe çıktığını ve ortada bir güvenlik çerçevesi kalmadığına dikkat çekerek, güvenlik konusunun aslında savaştan önce düşünülmüş olması gerektiğini de belirtti.
