Tarihin en dramatik savaşlarından birisi 108 yıl önce Osmanlı İmparatorluğu ile Çarlık Rusyası arasında yapıldı. Sarıkamış civarında gerçekleşen savaşta Osmanlı tarafının askeri taktik hataları sonucu acı bir tablo ortaya çıktı. Yaklaşık 90 bin kişiden oluşan ordunun tamamına yakını savaşarak ya da soğukta donarak şehit oldu.
Sarıkamış Harekatına 83. Alay Komutanı olarak katılan ve harbin sonunda yaralanarak Ruslara esir düşüp 6 yıl Sibirya’daki esir kamplarında yaşam savaşı veren Tuğgeneral Ziya Yergök’ün yeğeni Eski Adana Barosu Başkanı ve CHP Milletvekili Ziya Yergök, “İstanbul’dan Karadeniz yolu ile asker, erzak, mühimmat, harita ve giyecek getiren üç gemimizin (Bezm-i Alem,Bahr-i Ahmer ve Mithad Paşa) Trabzon’a doğru yol alırken 7 Kasım 1914’de, Zonguldak/Ereğli açıklarında Rus filosunca batırılmış olması sonun başlangıcı olmuştur” dedi.
Yergök, harekatın nasıl şartlarda yapıldığının daha iyi anlaşılması açısından Tuğgeneral Yergök’ün şu sözlerini anımsattı:
‘KORKULUK TAŞLARI GİBİ’
“Fırka yürüyüşü çok üzüntü vericiydi. Asker tek kolda, bir metreden fazla karlar içinde düşe kalka ilerliyordu. Hava eksi 15-20 derece, askerin sırt çantalarının ağırlığı 30-35 kg idi. Ağır yükün altında zahmet çeken askerler ter içinde kalıyorlar, dinlenmek için yol kenarlarına oturuyorlardı. Asıl felaket bu zaman başlıyordu. Aklı başından gitmiş, canından bezmiş, bitkin bu insanlar, tüfekleri bacaklarının arasında yere çömeliyor, öylece donup kalıyor, mübalağa olmasın ama bu görüntüleriyle korkuluk taşlarını andırıyorlardı. Yol boyunca bu şekilde donmuş yüzlerce ere rastladık.”
