Gambiya’da öksürük şurupları nedeniyle 69 çocuğun ölmesi, birçok ülkede ilaç sanayinin yeterince denetlenmediğine dair endişeleri beraberinde getirdi.
Ölümlerin Hindistan merkezli Maiden Pharmaceuticals firması tarafından üretilen 4 ilaçla bağlantılı olduğu belirtiliyor.
Independent Türkçe’den Çağla Üren’in haberine göre; listede Promethazine Ağız Solüsyonu’nun yanı sıra, bebeklere yönelik öksürük şurupları Kofexmalin ve Makoff ve soğuk algınlığı şurubu diye geçen Magrip N yer alıyor.
Şurup skandalı, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) Gambiya’da böbrek yetmezliği teşhisi konan çok sayıda çocuğun 4 şurup markasını kullandığını açıklamasıyla ortaya çıktı.
DSÖ’nün yayımladığı rapora göre, şurupların laboratuvar analizi, “kabul edilemez miktarlarda dietilen glikol ve etilen glikol içerdiklerini” doğruladı.
ETİLEN VE DİETİLEN GLİKOL NEDİR, NASIL ZEHİRLER?
Söz konusu şurupları laboratuvarda analiz eden araştırmacılar, içerikteki dietilen glikol ve etilen glikolün zehirlenmeye ve şiddetli böbrek hasarına yol açabilecek seviyede olduğunu saptadı.
Dietilen glikol, tatlı, renksiz, kokusuz ve su çekme özelliğine sahip bir sıvı.
Bu kimyasala fazla maruz kalan kişilerde bulantı, kusma, karın ağrısı ve ishal gibi semptomlar görülüyor. Bazı hastalarda ruh hali değişikliği, merkezi sinir sistemi depresyonu, koma ve hafif hipotansiyon gibi nörolojik belirtiler de ortaya çıkıyor.
Daha sonra akut böbrek yetmezliği, son aşamada ise uyuşukluk, yüz felci, tepkisizlik ve ölümle sonuçlanan koma görülüyor.
Etilen glikol de kokusuz, renksiz, yanıcı, viskoz ve tatlı bir sıvı. Bu da yüksek yoğunlukla vücuda alındığında zehirleyici bir madde. Bu kimyasalın memeliler üzerinde çok toksik bir etkisi var. Yoğun maruziyet önce merkezi sinir sistemini, sonra kalbi ve son olarak da böbrekleri etkileyerek ölüme yol açıyor.
BAŞKA HANGİ İLAÇLARDA BU KİMYASALLAR VAR?
Etilen ve dietilen glikol, aslında birçok ilaçta kullanılıyor. Etilen glikolün en bilindik kullanım amacı soğutucu veya antifriz etkisi. Bu kimyasal uykusuzluktan otoimmün hastalıklara, birçok rahatsızlığa verilen ilaçta var. Dietilen glikol ise sigaralarda ve kozmetikte de kullanılıyor.
Bu kimyasallardan dolayı dünyadaki çoğu hükümet ve sağlık yetkilisi, 12 yaşın altındaki çocuklar ve böbrek sorunlarından mustarip yetişkinlerin öksürük şuruplarını kullanmasını önermiyor.
ZEHİRLİ ŞURUPLAR SADECE GAMBİYA’DA MI VAR?
Hintli yetkililer ve Maiden Pharmaceuticals, bu şurupların yalnızca Gambiya’ya ihraç edildiğini söylüyor. Ancak DSÖ, gayriresmi yollardan bu ürünlerin başka bölge ve ülkelere yollanmış olabileceğinin altını çiziyor.
Örneğin skandalın ortaya çıkmasının ardından Endonezya, önceki aylarda başkent Jakarta’da 20’den fazla çocuğun ölümüne neden olan akut böbrek hasarı vakalarını soruşturacağını açıkladı. Ancak şimdilik bu vakaların Gambiya’dakilerle hiçbir bağlantısı bulunmuş değil.