Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), dünya genelinde gıda fiyatlarının düştüğünü açıklarken Türkiye’de gıda enflasyonu önceki gün yüzde 102.55 olarak açıklandı. Enflasyonda en çok fiyat artışının ulaştırmada olması ise sanayici ve çiftçiyi endişelendiriyor. Zamların durmayacağını belirten sektör temsilcileri gübreden elektriğe her alanda fiyat artışlarının sürdüğünü kış aylarının daha zor geçeceğini savunuyor.
Türkiye’de enflasyon arttıkça iktidar “global enflasyon” söyleminin ardına gizleniyor. Ancak rakamlar tersini gösteriyor. FAO’nun, önceki gün açıkladığı kasım ayı gıda fiyat endeksine göre dünya genelinde gıda fiyatları geriledi. Hububat Fiyat Endeksi, bir önceki aya göre yüzde 1.3, Süt Ürünleri Fiyat Endeksi yüzde 1.2 azaldı. Tereyağı, yağsız ve tam yağlı süt tozlarının dünya fiyatları da geriledi. Aynı ay için TÜİK’in açıkladığı verilere bakıldığında ise Türkiye’de tereyağı fiyatları yüzde 17.58, süt ve peynir fiyatları ise yüzde 15.05 arttı.
Bu tabloyu değerlendiren Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, çözümü tarlada değil markette aradıkları sürece artışın devam edeceğini belirterek şunları söyledi:
GİRDİ ARTIŞI DURMALI
“Gübrede yıllık fiyat artışı yüzde 230’u buldu. Hava soğudu seraları ısıtmak için elektrik faturaları artıyor. Gıda fiyatlarının düşüşü için tek yöntem girdi fiyatlarının düşmesi. Yoksa ne yaparsanız yapın düşmez.”
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan ise ulaştırmadaki fiyat artışlarının tarım ürünlerinin taşınmasında sorun yarattığını belirtti. Tavşan, “Antalya’dan bedava domates bulsanız İstanbul’a getirmeniz 5 lira tutuyor. Dolayısı ile 10 liranın altına bir şey yemek mümkün değil. Sebze ve meyvede kış nedeniyle yeni fiyat artışları da gelecek” diye konuştu.
Dünyada fiyatları gerilerken Türkiye’de artan süt ve süt ürünlerinde de yeni zamların geleceği belirtiliyor. Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Tevfik Keskin, üreticinin kazanmadığı bir model uygulandığını belirterek “Önce yetiştiriciyi teşvik edecek bir sistem lazım. Ayrıca bizim enflasyon sepetinde tek bir ürünümüz var onun dışındaki ürünler sanayiciden çıkıyor. Onlara sormak lazım pahalılığı” dedi.
Sanayici ise üretici fiyatları ile tüketici fiyatları endeksindeki farka vurgu yapıyor. İsim vermeden konuşan gıda sanayicileri, “Bu elektrik ve doğalgaz fiyatları ile nasıl düşürelim fiyatları? Şimdi ücret zammı geliyor, bir de enerji zammı bekleniyor. Bunlar gelince daha da artacak” diye konuştu.
ENFLASYONU İŞLENMİŞ GIDA ARTIRDI
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da 1.5 yıl sonra ilk kez yavaşlama kaydeden enflasyonda gıda grubu geneline yayılan artışların sürdüğünü belirtti. TCMB de “Aylık Fiyat Gelişmeleri” raporunda gıda fiyatlarında özellikle işlenmiş gıda fiyatlarının artışına değinerek üreticileri doğrulamış oldu.
Raporda ayrıca, kiraların mevsimsel etkilerden arındırılmış aylık artış oranının ise yavaşladığı belirtildi.